Korona aşısı olanlar için ayrıcalık mümkün mü?

Alman hükümeti şimdilik sıcak yaklaşmasa da bazı AB ülkelerinde koronavirüs aşısı olanlara çeşitli ayrıcalıklar sağlanıyor. Ancak bu konuyla ilgili tartışmalar sürüyor.

Koronavirüs aşılarının yaygınlaşmaya başlamasıyla birlikte aşı olanların seyahat kısıtlamalarından muaf olmak gibi bazı ayrıcalıklı haklara sahip olup olmayacağı tartışmaları da başladı. Almanya’da hükümet ve Etik Konseyi buna karşı çıksa da bazı ülkelerde aşı olanlar için ayrıcalıklar yürürlüğe girmeye başladı.

Kuzey Avrupa ülkesi Danimarka’da hükümet geçen hafta iş seyahatlerini kolaylaştırmak için dijital korona aşı kartı çalışmalarını başlattı. Koronavirüs aşısı olanların ülkede konserler ve spor etkinliklerine katılabilmesi de gündemde. Danimarka hükümeti, gerekli durumlarda ibraz edilebilmesi amacıyla akıllı telefonlarda bulundurulabilecek dijital bir kimlik oluşturulmasını planlıyor. Maliye Bakanlığı Müsteşarı Morten Bødskov, “Bunu ikinci bir pasaport gibi bir araç olarak düşünmek gerekiyor” dedi. Ancak korona pasaportunun en erken dört ay sonra hayata geçirilebileceği tahmin ediliyor.

Danimarka’nın komşu ülkesi İsveç de 1 Haziran’a kadar aşı kartı için dijital altyapıyı tamamlamayı hedefliyor ancak İsveç bu konuda Avrupa Birliği (AB) ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) koordinasyon içinde çalışmayı planlıyor.

Karantinadan muafiyet, sehayat özgürlüğü

Polonya’da ise aralık ayının sonundan bu yana aşı olanlar için somut avantajlar yürürlükte. Aşı olanlar seyahat dönüşü on günlük karantinadan muaf tutulurken özel buluşmalarda da temas sınırlamasına dahil edilmiyorlar.

Romanya hükümeti de ocak ayından bu yana aşı olanlara karantina muafiyeti uyguluyor. Estonya da 1 Şubat itibarıyla aşı olanlar için test karantina yükümlülüklerini kaldırdı.

Ancak seyahat özgürlüğünün yeniden kazanılması özellikle ekonomisi büyük oranda turizme bağlı olan Yunanistan gibi ülkeler için büyük önem taşıyor. Yunanistan Başbakanı Kyirakos Mitsotakis birkaç hafta önce yaptığı açıklamada, “Aşı olanlar özgürce seyahat edebilmeli” demişti. Mitsotakis, AB’nin bu konuda ortak bir düzenleme oluşturmasını beklemeyi de istemiyor. Pazartesi günü İsrail ve Yunanistan başbakanları “yeşil aşı pasaportu” konusunda anlaştıklarını açıkladı. Bu pasaport, aşılanan vatandaşlara iki ülke arasında seyahat özgürlüğü tanıyacak. Yunanistan, İngiltere ile de benzer bir anlaşma imzalamak için harekete geçti.

AB çekimser

AB ise bu konuda üye ülkelere kıyasla daha çekimser hareket ediyor. Birlik içinde ortak bir aşı sertifikası oluşturulması konusundan anlaşma sağlandı ancak bu belgenin şimdilik sadece ‘tıbbi amaçlar’ doğrultusunda kullanılması amaçlanıyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, aşı olanlar için bazı avantajlar sağlanmasına ilişkin tartışmanın henüz ‘olgunlaşmadığını’ söyledi. Von der Leyen, birçok soru işareti bulunduğuna işaret ederek örneğin aşı olanların virüsü bulaştırıp bulaştırmadığı ve aşının koruyuculuğunun ne kadar sürdüğü gibi soruların henüz yanıtı bulunmadığına işaret etti. AB Komisyonu Başkanı, aşı olma imkanı bulunmayan kişilerin dezavantajlı konuma düşürülememesi güvencesinin nasıl sağlanabileceğinin de siyasi bir soru olduğunu belirtti. Von der Leyen, aşı kartının AB içinde seyahat özgürlüğü sağlamasının gündeme gelmesi durumunda AB ülkelerinin ortak bir çizgide buluşması gerektiğinin altını çizdi.

(DW)