Published on Ekim 15th, 2023

Avustralya’da yerli halklara anayasal statü sağlayacak referandum reddedildi: ‘Uzlaşma öldü’

Avustralya’nın ilk yerli halklarına anayasal statü tanıyacak referandum oylamasından ‘hayır’ çıktı. Yeli liderler, Aborjin ve Torres Boğazı bayraklarının bir hafta yarıya indirileceğini açıkladı ve bir haftalık ‘sessizlik ve düşünme’ çağrısı yaptı.

Avustralya Anayasası’nda yerlilerin tanınması ve Torres Boğazı Adası halkı ve Aborjinlerden oluşan “Meclis’te Yerli Sesi” heyetinin kurulmasını öngören değişiklik için düzenlenen referandumda ‘hayır’ oyları önde. Kesin olmayan sonuçlara göre, referandumda şimdiye kadar oyların yaklaşık yüzde 75’i sayıldı ve yüzde 60,3 “hayır”, yüzde 39,7 ise “evet” çıktı. Avustralyalı Yerli liderler,” İlk Halkların” anayasada tanınması için yapılan referandumda ‘hayır’ oylarının açık ara önde çıkmasının ardından bugün bir haftalık ‘sessizlik ve düşünme’ çağrısında bulundu.

ABORJİN VE TORRES BOĞAZI BAYRAKLARI BİR HAFTA YARIYA İNDİRİLECEK

Avustralya’nın neredeyse çeyrek asır sonra gerçekleştirdiği bu ilk referandumun geçmesi için tüm ülke genelinde ve en az dört eyalette çoğunluk sağlanması gerekiyordu. Ancak, altı eyaletin tamamı öneriyi reddetti. Yerli liderler yaptıkları açıklamada “Bu acı bir ironi” dedi. Yapılan açıklamada, “Bu kıtada sadece 235 yıldır bulunan insanların, bu toprakların 60 bin ve daha fazla yıldır evleri olan insanları tanımayı reddetmesi mantık dışıdır” ifadeleri kullanıldı. Liderler, Aborijin ve Torres Boğazı Adası bayrağını bir hafta boyunca yarıya indireceklerini ve diğerlerini de aynı şeyi yapmaya çağırdıklarını duyurdu.

‘UZLAŞMANIN ÖLDÜĞÜ ÇOK AÇIK’

Aborijin ve Torres Boğazı Adası halkı Avustralya’nın 26 milyonluk nüfusunun yüzde 3,8’ini oluşturmaktadır ve yaklaşık 60 bin yıldır ülkede yaşamakta ancak anayasal düzeyde tanınmayan bu iki halk, sosyo ekonomik olarak da ülkedeki en dezavantajlı gruplar arasında bulunuyor. Meclis’te Yerli Sesi’nin mimarlarından Marcia Langton NITV’de yaptığı açıklamada “Uzlaşmanın öldüğü çok açık” dedi. Langton, “Bence Avustralyalıların sömürgeci nefretlerini geride bırakıp bizim varlığımızı kabul etmeleri için en az iki nesil geçmesi gerekecek” ifadelerini kullandı.

‘HALKIN YÜZDE 40’I EVET OYU VERDİ, BU YILLAR ÖNCE MÜMKÜN DEĞİLDİ’

Avustralyalı Yerli lider ve eski milli rugby birliği oyuncusu Lloyd Walker uzlaşmaya giden yolun artık zor göründüğünü ancak toplumun mücadeleye devam etmesi gerektiğini söyledi. Oylamanın ‘evet’ lehine sonuçlandığını söyleyebiliriz diyen Walker, “Ancak hâlâ halkın yüzde 40’ı bunu istiyor. Yıllar yıllar önce bu orana sahip olamayacağımız kesindi” lfadesini kullandı.

MUHALEFETTEN ‘ULUSU BÖLME’ SUÇLAMASI

Başbakan Anthony Albanese mayıs ayında iktidara gelmesinden bu yana siyasi açıdan en zor günlerini geçiriyor. Muhalefet lideri Peter Dutton, referandumu “Avustralya’nın ihtiyacı olmayan bir girişim” diye niteliyor ve “ulusu bölmekle sonuçlandığı” iddiasında.

(artı gerçek)