Published on Ekim 26th, 2023

Amerika’da bir Kürt filmi

Belgesel film ‘Yıkılacak Duvarlar’ 7. New York Kürt Film Festivali’nde gösterildi ve ilgi gördü. Kürt siyasetçilere dair olan film önümüzdeki günlerde birçok merkezde seyirci ile buluşacak…

Söyleşi: Mahsum Sağlam – Yeni Yaşam Gazetesi

Amerika Kürt Kültür Merkezi’nin düzenlediği 7. New York Kürt Film Festivali’ne ‘Yıkılacak Duvarlar’ belgeseli ile Mezopotamya Sinema Kolektifinden yönetmenler Hebun Polat ve Şerif Çiçek katıldı. New York’un yanı sıra Avrupa’da birçok merkezde gösterilen film önümüzdeki günlerde Türkiye ve Kurdistan’ın birçok kentinde seyirci ile buluşacak. Yönetmenler Hebun Polat ve Şerif Çiçek belgesele dair sorularımızı yanıtladı.

‘Yıkılacak Duvarlar’ neyi anlatıyor?

Kürt siyasi hareketinin öncülüğünde 2012 yılında kurulan Halkların Demokratik Partisi (HDP) 2015 genel seçimlerinde büyük bir başarı elde ederek meclise girdi. Kürdistan’ın birçok il ve ilçesinde belediye başkanlığı kazanarak Türkiye toplumlarında umut kaynağı oldu. Çözüm sürecinin bitmesi ile HDP’ye dönük kapatma davası adı altında birçok dava açıldı. Dönemin HDP Eş Genel Başkanları’ndan Figen Yüksekdağ, Amed Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Gültan Kışanak, HDP milletvekili Aysel Tuğluk’un da aralarında bulunduğu yüzlerce siyasetçi tutuklanarak cezaevine gönderildi. Ve birçoğu yurt dışında sürgün hayatı yaşamaya başladı. Cezaevi sürecinde Aysel Tuğluk demans hastalığına yakalandı ve yapılan kampanyalar sonucunda cezaevinden tahliye edildi. Bu belgeselde, Figen, Gültan ve Aysel’in birinci dereceden yakınları cezaevine gitme süreçlerini anlatıyorlar. Yurt dışında sürgün hayatı yaşayan Sibel Yiğitalp’in ise sürgündeki yaşamından kesitler sunmaktadır.

İlk gösterimi nerede gerçekleşti ve şimdiye dek kaç yerde gösterimi oldu?

Rosa Lüksemburg Vakfı’nın desteği ile yaptığımız bu filmin ilk gösterimi Almanya’nın Köln kentinde gerçekleşti. Sonrasında ise Almanya’nın başkenti Berlin, Bochum, Frankfurt, Leverkusen, Karlsruhe, Hamburg şehirlerinde gösterilerini yaptı. Ayrıca Londra, Brüksel, Berlin’de gösterildi. Bakur Kurdistan’ında ise FilmAmed Belgesel Film Festivali’nde prömiyerini yaptı. Êlih’te Kadın Kültür Festivali’nde gösterimi gerçekleşti. Kurdistan ve Türkiye’de gösterim programları için çalışmalar devam etmektedir. Şu ana kadar dünya genelinde 50 farklı şehirde gösterimlerini gerçekleştirdik. Halen birçok şehrin gösterim programları devam ediyor. Zürih, Bern, St Gallen, Basel’de bu ay gösterimler yapılacak.

Kürt sineması nasıl bir gelişim göstermektedir? Yaşanan zorluklar nelerdir?

Kürt sineması son yıllarda birçok noktada gelişim göstermekte. Özellikle Kürt siyasi hareketinin gelişmesiyle beraber 90’lı yıllarda Bakur Kurdistan’ında başlayan film yapımları diğer Kurdistan parçalarını da etkileyip gelişimine katkı sağlamıştır. Özellikle son yıllarda Rojhilat ve Rojava’da yapılan filmler Kürt toplumunda karşılık bulup sahiplenmiştir. Elbette her işin bir zorluğu vardır ve sinemamızın zorluğu birçok noktada kendini belirtmiştir. Özellikle Kurdistan’ın 4 parçaya bölünmüş olması sinemamız için en büyük engeldir. Çünkü sinemacıların buluşamaması ulusal bir bilinç sağlayamamaktadır. Elbette bu sorunları aşmak için Kurdistan’ın birçok şehrinde ve diasporada festivaller yapılmaktadır. Bu festivallerin olması Kürt sineması açısından buluşma zemini sağlamakta.

Kürt filmlerine yurt dışında nasıl bir ilgi var, gelen tepkileri nasıl değerlendiriyorsunuz?

Genel olarak Kürt diasporası ilgi gösteriyor. Yapılan film festivallerinin Kürtler tarafından sahiplenilmesi sinemacılar için önemlidir. Avrupa’da yeterince dağıtım imkanı olmadığından Kürt filmleri diğer halklarla buluşamama sıkıntısı yaşamakta. Elbette bazı girişimler görmekteyiz ama yeterli düzeyde değildir. İyi bir dağıtım ağının olması birçok sorunu ortadan kaldırabilir ve yeni yapılacak olan filmlere imkanlar sağlayabilir.

Bundan sonraki projeleriniz nelerdir?

Şerif Çiçek: Avrupa’da mülteci kampları üzerine bir çalışmam var. Ve bunun için bazı kamplarda çekimler yaptık. Bu proje üzerinde çalışıyorum.

Hebun Polat: Kürdistan’da yapacağımız bir çocuk dizisi çalışması var. Kürt çocuklarının gelişimine katkı sunacak bu çocuk dizisi, kısmen de olsa çocuk çalışmalarına katkı sunacaktır. Halen senaryo çalışması devam etmekte.

Bu filmin yapım aşamasında ne tür zorluklar yaşadınız?

Film yaparken zaten birçok sorunla karşılaşıyorsunuz. Filmimizi 10 ay gibi bir sürede tamamladık. Onun bütçesini oluşturmadan tutalım da çekim esnasına kadar birçok emek gerekti. Arkadaşlarımızla beraber o zorluğun üstesinden gelebildik. Ayrıca çekimlerde bazı izinler almak gerekiyordu ve biz bunu al(a)madık, çünkü böyle bir projeye izin verilmeyeceğini biliyorduk. Bazı yerlerde gizli çekimler yapmak zorunda kaldık. Sonrasında deprem ve seçim araya girince baya zorlandık. Çünkü filmimizdeki çoğu arkadaş deprem bölgesine gönüllü olarak gitti ve bizler de çekimlere ara vermek zorunda kaldık. Her şeye rağmen filmi bitirdik ve izleyiciye, halkımıza sunduk.

Böyle önemli bir festivale çağrılmak nasıl bir duygu?

Filmimizi birçok yerde gösterdik ve birkaç festivale davet edildik. Bizim için filmin halk ile buluşması, temas etmesi müthiş bir duygu. Çünkü filmler toplumun sesi olmak zorunda. Her gittiğimiz yerde o coşkuyu hissedebiliyoruz ve insanlarla filmler üzerine, Kürt sineması üzerine etkileşimde olmak bizim için çok değerlidir. Çünkü toplumdan kopuk olmadığımız hissiyatı bizi mutlu ve motive ediyor. Halkla buluşan festivalleri çok önemsiyoruz. Bu yüzden halkımızın olduğu her yerde filmlerimizi götürmek bizim için en büyük motivasyon kaynağı.

Filmin adı: Yıkılacak Duvarlar

Yönetmen: Hebun Polat, Şerif Çiçek

Süre: 50 dakika

Yapım Yılı: 2023

Dili: Türkçe