Roni Margulies hayatını kaybetti

Bir süredir kanser tedavisi gören Devrimci Sosyalist İşçi Partisi üyesi, yazar, şair Roni Margulies, 68 yaşında hayatını kaybetti.

Bir süredir kanser tedavisi gören Devrimci Sosyalist İşçi Partisi üyesi, yazar, şair Roni Margulies, 68 yaşında hayatını kaybetti.

Türkiye’de sol siyasetin de önde gelen isimlerinden biri olan Margulies, bir süredir kanser nedeniyle hastanede tedavi görüyordu.

RONİ MARGULİES KİMDİR?

5 Mayıs 1955 yılında İstanbul’da dünyaya gelen yazar, ilk ve orta öğrenimini Şişli Terakki ve High School’da tamamladı. 1972’de Robert Koleji’nden mezun oldu.

İngiltere’nin çeşitli üniversitelerinde okuyarak iktisat doktoru ve Marksist oldu, sonra iktisatla bir daha hiç ilgilenmedi. Bir dönem Londra’da yaşadı. Devrimci Sosyalist İşçi Partisi (DSİP) üyesiydi. İlk şiir kitabını 1991 yılında çıkaran Margulies’in, şiir kitapları çoğunlukta olmak üzere, anı, çeviri, edebiyat, siyaset ve tarih alanlarında kitapları bulunuyor. Son kitabı “Türk’ün Hizmetçisi – Türkiye’de Azınlık Olmak” 2020’de yayımlanmıştı.

Çok sayıda dergi ve gazete makalesi de bulunan yazar, 2009-2013 tarihleri arasında Taraf gazetesinde köşe yazarlığı yapmıştı. Türkçeye çevirdiği şairler arasında Ted Hughes, Philip Larkin ve Yehuda Amihay da bulunuyor.

KİTAPLARI

“Saat Farkı” adlı kitabıyla 2002 Yunus Nadi Şiir Ödülünü kazandı. Yayımlanmış bazı kitapları şöyle: “Her Rind Bilir” (Remzi Kitabevi, 1991), “Gün Ortasında” (Korsan Yayınları, 1992), “Mağrur Olma Padişahım” (YKY, 1994), “Bilirim Niye Yanık Öter Ney” (YKY, 1996), “Uzaklıklar” (Adam Yayınları, 2000), “Elsa” (Adam Yayınları, 2000), “Saat Farkı” (Adam Yayınları, 2002), “TK 1980” (YKY, 2006), “Apollo Yılları” (YKY, 2010), “Şiir, Yahudilik Vesaire” (Kanat Kitap, 2004), “Bugün Pazar, Yahudiler Azar” (Kanat Kitap, 2006), “Larda Yüzen Al Sancak” (Kanat Kitap, 2007), “Kalpsiz Dünyanın Kalbi” (Kanat Kitap, 2009), “Ayrıca, Gülümser Çocukluğum Ardımdan” (Adam Yayınları, 2000), “Manastır’da İlân-ı Hürriyet – 1908-1909 Fotoğrafçı Manakis Biraderler” (YKY, 1997).

Margulies şiirini, “coşkuyla korkunun, heyecanla kaygının birlikteliği” olarak görüyordu.

Son olarak serbestiyet. com’da yazıları yayınlanan Roni Margulies’in “Mutlu bitmiş bir göç öyküsü” başlıklı son yazısında şöyle diyordu:

“Benim baba tarafım Polonya’dan gelmiştir. Dedem 1897’de Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun bir vatandaşı olarak Krakow’da doğmuş, Birinci Dünya Savaşı’nda çarpıştıktan sonra Viyana Üniversitesi’nde okumuş, Berlin’de mühendis olarak ilk işine girmiş ve 1925 Nisan’ında evlendikten hemen sonra Türkiye’ye göçmüş. Kalıcı olmasını düşünmüyorlarmış bu göçün, bir yıl çalıştıktan sonra geri döneceklermiş, ama iş uzamış ve Naziler’in Polonya’yı işgal etmesiyle beraber geri dönülecek yer kalmamış, göç mecburen kalıcılaşmış. Anlatacağım göç dedeminki değil ama. Kardeşininki.”

marksist.org’ta yayımlanan yazıyı da aşağıda veriyoruz:

Yoldaşımız Roni Margulies’i kaybettik (1955-2023)

Devrimci Sosyalist İşçi Partisi (DSİP) kurucularından, Marksist.org ve Sosyalist İşçi gazetesi yazarı sevgili Roni Margulies, amansız bir hastalıkla haftalarca mücadele ettikten sonra aramızdan ayrıldı.

Roni Margulies kimdi derseniz hayatı boyunca verdiği mücadelelere bakın.

Roni, 1955’te İstanbul’da Yahudi bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Çok genç yaşında şiire gönül verdi. Öğrencilik yıllarında kafayı takıp Edip Cansever’in masasına oturacak kadar seviyordu şiiri.

18 yaşında üniversite okumak için İngiltere’ye gitti. İngiltere’deki Sosyalist İşçi Partisi (SWP) ile tanıştı ve örgütlendi. Sonraki yılları bir devrimci sosyalist olarak grevlerde, işçi eylemlerinde gazete satarak geçti. 1980’lerin başında 12 Eylül darbesine karşı Londra’da kampanya yürüttü. Aynı yıllarda Kurtuluş geleneğinden gelen Doğan Tarkan ile tanıştı. O zamandan itibaren hep yoldaş oldular. Roni, Doğan’ın Troçkist olmasında etkili oldu ve 1984’te beraber Türkiye’de kendini bugün DSİP’te ifade eden Sosyalist İşçi geleneğini kurdular.

1990’lı yıllarda Roni, hem SWP üyesi olarak İngiltere’de hem de DSİP üyesi olarak Türkiye’de mücadele verdi. Londra-İstanbul arasında mekik dokudu. 2000’lerin başında yine iki ülkedeki savaş karşıtı hareketin en önde gelen aktivistlerinden biri oldu. 2000’lerin ortasında İstanbul’a yerleşti ve sonrasında hep aşık olduğu bu şehirde yaşadı.

Roni, hayatı boyunca Uluslararası Sosyalizm Akımı’nın militanı oldu. Aşağıdan sosyalizmi savundu.

Fakat sadece bu değil. Kendisi bir şair, çevirmen, gazeteci, yazar ve editör olarak müthiş bir üretkenlik içindeki gerçek bir entelektüeldi.

Roni’ye sorarsaydınız o kendini, hayatını adadığı sosyalist kimliğiyle tanıtırdı.

Her daim Kürt halkının özgürlüğünü savundu. Filistin halkının özgürlüğünü savunduğu gibi.

Milliyetçiliğe, ırkçılığa ve faşizme karşı tavizsiz bir mücadele yürüttü.

Devletin dini topluluklar üzerindeki baskısına karşı çıktı. Tüm darbelere amasız fakatsız karşı çıktığı gibi.

Binlerce söyleşi, toplantıda konuştu ve marksist fikirleri savundu. Sekterizme, ikameciliğe, popülizme stalinizme meydan okudu.

Her DSİP üyesi gibi işçi sınıfının kurtuluşunun kendi eseri olacağını şiar edindi ve tüm meselelere bu fikri merkezden baktı, tutum aldı.

Gerçek bir enternasyonalistti. Bu yüzden sayısız sözlü karalamaya, ölüm tehdidine, hatta fiziki saldırılara maruz kaldı.

Sadece fikirlerini açıkladığı için kendine solcu diyen bir takım ulusalcı/milliyetçi gruplar tarafından hedef alındı. Üzerine boya ve yumurta atıldı.

Tüm bunlara rağmen geri adım atmadı ve savunduklarından taviz vermedi.

Neşesiyle, fikri keskinliğiyle yoldaşlarına ilham verdi. Vermeye de devam edecek.