Kobané – Kürtler direnişleriyle tarih yazıyorlardı! | Gül Güzel

Yine 1 Kasım Kobane günü yaklaşırken, o sürece dair anı, söylem ve gözlemlerimi içeren bu yazıyı ele almayı, okuyucularımızla paylaşmayı uygun buldum.

Türkiye’nin DAİŞ çeteleriyle birlikte 15 Eylül 2014 tarihinde Kobane’yi işgal saldırısı belleklerimizde silinmeyecek bir tarih kazıdı. Kobane’ye yapılan saldırıya karşın gelişen direniş ve direnişçileri yalnız bırakmayanlar da az değildik. Bu yüzden biz Avrupa’da bulunanlar da, bu direnişi kendimizce mümkün olabildiğince desteklemek için o süreçte Kobane yollarına düştük. Halkın çeşitli katmerleriyle geçirdiğimiz süreçler unutulmamaya layık değerdeydi. Mesela bir süre önce cezaevinden çıkan milletvekili Gülser Yıldırım vb.arkadaşlarımız da oradaki nöbetlerde halkla birlikteydiler. O süreçte yaşadıklarımız ve yaşanılanlara air gözlemlerimi ileri kuşaklara da aktarabilme düşüncesiyle, böyle bir yazıyı ele alma ve kalıcı kılma gereğini duydum.

Almanya’dan giden 4 kişilik grup olarak, oradaki arkadaşların desteğiyle, Suruç’tan çıkarak, yaklaştığımız Kobane sınır köyü Meheser, çatışmalardan kaynaklı oluşan toz dumanının oluşturduğu bulutun altında bir görünüme bürünmüştü. Ancak gözlerdeki umutlu bekleyiş de o denli kararlı ve ışık saçıyordu ortama. Her kes yüzünü Kobané’ye çevirmiş, pür dikkat bir beklenti içinde umutlarını besleyip, büyütüyordu. Demokratik Özerklik Bölge Yönetimi projesinde temsiliyet bulan tüm bileşenlerden oluşan her yaşta, kadınlı erkekli özgürlüğe kenetlenmiş her ırktan, yaşta ve inanıştan insanlar burda hem gözlemci hem de nöbetteydi.

Kurulan komünlerde pişirilen çorba ve çayların özgürlük nöbetindekilerine sunulduğu yerdi burası aynı zamanda. Burası o kadar enternasyonal bir yer olmuştu ki, kaldığın birkaç gün içinde dünyanın her tarafından gelen insanlarla karşılaşabiliyorsun. Sanatçı, politikacı, öğrenci, işçi, memur, inanç temsilcilsi vb. herkes ilk kez gördüğü birini sanki çok eskiden tanıyormuş gibi bir yaklaşımla selamlayıp, ilgileniyordu. Her kesin amacı, tavır ve duruşlarından belli oluyordu. Kobané topraklarının telin bu tarafında, birkaç yüz metre uzakta durarak, Kobané şehir merkezinin DAİŞ çetelerinden temizlenip, özgürleşmesini bekliyorlar hep birlikte. Geceleri bir kaç yerde yakılan ateşlerin etrafında biriket taşlarının veya tarlalarda getirilen taşların üzerine oturanlar, sabaha kadar ya Kobané üzerine söylenen sıtranları dinliyor veya günün aktüel durumunu değerlendirip, politik tartışmalarla geleceği tartışıyorlardı. Analar yöresel giysileri içinde ortama güven ve canlılık verenlerdi. Başlarındaki beyaz tülbentleriyle Demokratik özerkliği, ekolojik yaşam, ve Kürdistanın birliği-özgürlüğü hakkında derin değerlendirmelere dalıyorlardı. Böylelikle, Kobanê’deki savaşçılar da biliyorlardı ki, yalnız değiller. Sınır hattındaki oluşturulan bu eylemsel direniş gücü, Kobanê’nin direnenlerini de etkiliyordu.

Bizi ailelerimiz ve yerlerimizle ortadan böldüler!

”Tarlalarımız tel duvarın öteki tarafında kaldı” diyor Kobané merkeze 3 km uzaktaki Misaynter köyünde Nar ağacı gölgesinde oturan Xezal ana. Konuşurken sinirden, isyandan, zaman zaman da çektiklerinin üzüntüsünden gözyaşına boğulan Xezal ana,”biz çok acı çektik. Çekmediğimiz, çektirmedikleri acıyı bırakmadılar. Biz aslında Suruç’a değil, Kobané’ye bağlı köyleriz. 70 sene(1916) önce çekilen demir tellerle hem ailelermiz telin iki tarafından kalmış, hem de malımız-mülkümüz. Bizim tarlalarımız telin Suriye tarafında kalmış. Tarlalarımızı sürmek, biçmek için kaçak yollarla telin o tarafına geçmek zorunda kalıyoruz. Ama bu kaçak geçişlerde yakalananlarımız olduğu zaman, elektrik direklerine bağlanıp, işkencilerle öldürülüyorlardı. Tarla ve akrabalarımızın telin öteki tarafından kalması yetmiyormuş gibi bir de tarlalarımıza binlerce mayın döşediler. Onun için çevre köylerden binlerce insanın bacakları kopuktur. Burası(Suruç) Kürtlerin yaşadığı yer olduğu için, devlet politkasının çok yönlü yoketme polikalarına uğradı. Buradaki toprakları sudan yoksun bırakarak kuruttular. Fırat nehrinin sularını Arapların getirilip, yerleştirildiği Haran bölgesine yönlendirildi. O yüzden oradaki topraklar fazla suyun altında çürürken, bizim topraklarımız da sussuz kalarak çölleşiyor. Bu tür uygulamalarla, yaşam ortamlarımızı yok etme hala sürüyor. Yapılan barajlarla da bütün akan sularımız kesildi. Bu yüzden, ilk önce kuyulardan çıkardığımız sularla bağ-bahçelerimizi sulayıp, hayvanlarımıza su verebiliyorduk. Ama zamanla yer yüzü gibi yer altı da kurumaya başladı. Şimdi 100-200 metre derinlikten bile artık su çıkaramıyoruz. Gittikçe kuruyan topraklarımızda artık pamuk ve benzeri ürünleri yetiştiremediğimiz gibi hayvan da besleyemiyoruz. Bu yüzden zorunlu olarak erkekler kaçak yollarla tellerin öteki tarafındaki Kobané merkezine geçerek, getirdikleri kaçak çay ve elbiseleri satarak geçimimizi sağlamaya çalışıyorlardı. Ama arazimize bir de ek olarak döşenen mayınlardan dolayı, binlerce insanımız bacaklarını kaybetti. Devlet sisteminin yıllardır bu bölgeye uyguladığı politikadan dolayı buralar çölleşmeye ve bizler de fakirleşmeye mecbur bırakıldık. Adımız da kaçakçıya çıkarıldı” diyor 60 yaşındaki Xezal ana. Şimdi bütün imkanlarıyla Kobané’den kaçıp, gelen akrabalarına sahip çıkmaya çalışan Xezal ana, üzüntüyle yüzümüze bakarak, ”bizi yıllar önce birbirimizden ayırdılar. Bazılarımızın anne-babası, bazılarımızın kardeşleri, dayı-amcaları ve tarlalarımızın bir kısmı öteki tarafta kaldı. Yıllarca birbirimize hasret bırakıldık. Şimdi Kobané’ye DAİŞ çetelerinin saldırıları yüzünden telin öteki tarafındaki akrabalarımız, binbir zahmet ve zorluklarla sınırı geçip, bu tarafa geldiler. Bizim köyümüzde 12 aile yaşıyordu. Gelen akraba ailelerin sayısı 28. Onun için ilk günlerde evlerimizde kaldılar. Daha sonra samanlıklarımızı ve kullanmadığımız bazı boş yerleri boşaltıp, temizleyip tamir ettik ve aileleri oralara yerleştirdik. Şimdi partimiz(HDP) onlara her türlü ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yardım ediyor. O yüzden bize hiç bir şekilde yük olmuyorlar” şeklinde dertlerini ve bilgilerini bizimle paylaşıyor.

Kobané’yi Özgürleşene kadar kadar bekleyeceğim!

Kobane’de efsaneleşen ‘Karker Kobane’ Rıfat Horoz

Misaynter köyündeki mültecileri ziyaret ettiğimizde, gençlik çadırından 65 yaşlarında mavi gözlü bir yaşlı elindeki bayrakla bizi karşılamaya çıkıyor. Bizi görmekten memnun ve elinde taşıdığı bayrağın verdiği gururla selam veriyor. İlk önce kendisine kürtçe selam vermeme o da kürtçe karşılık veriyor. Biraz sohbet etmek istediğimde, tebessüm ederek,”ben kürt değilim.Onun için kusura bakma kürtçe bilmiyorum” diyor. Elinde sımsıkı tuttuğu bayrağa bakarken, kendisinden bahsetmesini rica ediyorum. ”Kürt olmasam da enternasyonal bir teroristim ben. 25 gündür(25.10.2014) burada Kobané direnişi için nöbetteyim. Kobané özgürleşene kadar da burda nöbet tuttmaya devam edeceğim. Buradan ayrılmayacağım. Kobané özgürleşince de gidip, Kobané’ye yerleşip, orada ömrümün sonuna kadar yaşayacağım. Ben aslen Yugoslavya- Priştina’lıyım. Şimdiye kadar Sinop, Türkiye’li gaziler köyünde yaşadım. Ama artık burada-Kobané’de yaşayacağım. Demokratik özerklik, komünal ekolojik, cinsiyet özgürlükçü toplumu inşa etmek için Kobané’de bulunup, Öcalan Yoldaşın Demokratik toplum projesi kapsamında yaşama kendimi katacağım. Öcalan Yoldaş, sistemlerin menfaatleri uğruna birbirine düşman edilen ırkları, dinleri, dilleri ve cinsleri geliştirdiği projelerle birbiriyle barıştırarak, birlikte özgürce yaşayabileceklerini gösterdi. Onun için, böyle bir yaşamın mümkün olduğunu ve gerçekleşebileceğinin kanıtı olarak Kobané’de yaşayacağım” diyor Priştinalı Rıfat Horoz amca. Kobani’ye destek amacıyla düzenlenen insan zinciri eyleminde açılan ateşle öldürülen Kader Ortakaya’nın uzun süre kaldığı Miseynter köyünde, Kader Ortakkaya Kütüphanesi ve Arin Mirkan Devrim Şehitleri Müzesi’nin kurulmasında büyük rol oynayan Horoz, Kocaeli’deki evini de Türkiye’ye göç eden Kobane’li bir aileye vermişti.

‘Karker Kobani’ kod adlı Rıfat Horoz nöbet eylemi sürecinde “Kobani benim için evrensel devrimin inşası, bilimsel sosyalizmin inşasıdır. Sosyalizmin alt yapısının burada atıldığını görüyorum ve bu yapının içinde ben de yer almak istiyorum’’ diyerek, neden burda olduğunu anlatıyordu. Hala pozitif enerji ve yüzündeki mutluluk tebessümleri gözümün önünde canlanan Karker Kobane, daha sonra sınırı geçip, hayalindeki Kobane şehrine geçmişti. Tam da o zaman, 25 Haziran 2015’te cani DAİŞ çetelerinin yaptığı saldırıda, 252 kişi katledilirken; bunlardan 35’i çocuk, 64’ü kadın ve evrensel devrimci Rıfak Horoz/Karker Kobane de şehitler arasındaydı.

Ya Özgürleşeceğiz, ya uğrunda Öleceğiz!

ZERİ ANA

Meheser köy meydanındaki Kobané direnişi nöbetindeki Van’dan gelen Zeri Ana, burnundaki hızması, yaşlılıktan dolayı küçülen bedeniyle giydiği yöresel kıyafetiyle dikkatimi çekiyor. Ayakta dimdik durarak, gözlerini kobané yönünden ayırmayan ananın omuzuna hafifçe değindiğimde, yüzünü bana çeviriyor. Hiç tereddüt etmeden boynuma sarılarak, yanaklarımdan öpüyor. ”kurban olduğum sen de mi buradasın? diyor ve yüzü gülücüklere boğuluyor. ‘Ana yüzün çok umutlu, sen Kobané için ne düşünüyorsun?’ dediğimde, sağ elini zafer işaretiyle havaya kaldırarak ”artık Kürt halkı özgürleşecek. Kürdistan’ımız birleşip, tek parça olacak. Bu uğurda ya hepimiz öleceğiz, ya da hepimiz ve kürdistanımız özgürleşecek. Artık bundan sonra başka türlü olmaz. Birlik olup, özgürleşmeliyiz. Özgürleşene kadar burda kalıp, hiç bir yere gitmiyeceğim” diyor Kürdistan’ın 75 yaşındaki Zeri anası.

Kobané tarihi ve DAİŞ terörüne dair

Kobané’nin ismi Compané’den geliyor ve kuruluşu 1912’lere dayanıyor. Almanların Bağdat demir yolunu yaparken, işçilerin kalabileceği bir yer inşaa etmesiyle başlayan yerleşim alanı ilk başlarda tren istasyonu, daha sonra küçük bir yerleşim alanı, daha sonra etrafında 400 e yakın köyün oluştuğu bugün toplam nüfusu yüzbinleri aşan bir şehir haline geldi. 2012’den beri Rojava, özerk toplum sözleşmesi ile yönetilmeye başladı. Onun için DAİŞ çetelerinin bombalarına 15 eylül 2014’den beri maaruz kaldı. Rojava toplum sözleşmesi DAİŞ çetelerini besleyen Kapitalist emperyalist sistemlerin de hedefi halinde ve bu yüzden onların verdiği en modern ve ağır silahlarla bombalanıp, yok edilmeye çalışılıyor. Bu silahların çoğu Kobané isminin oluşmasında etken olan Alman’yanın üretimi olması da çok ilginçtir. Her gün iki veya üç defa göstermelik bir şekilde 40 ülkeden oluşan Nato ülkeleri bileşenlerinin sözüm ona DAİŞ’e attığı ve DAİŞ çetelerinin kürtleri yok etmek için her gün ve gece attığı bombaların dumanına mahkum olan Kobané her şeye rağmen direndi, direniyor. YPG/YPJ güçlerinin olağan üstü gösterdikleri mücadeleyle hala çetelerin eline düşmeyen Kobané uzun süre kan revan içinde kaldı. Her gün şehit kanlarıyla sulanıyordu. Kobané’nin her an düşeceğinin umudu içinde olanlar, hayat boyunca hayal kırıklığı yaşayacaklarını artık anlamaya başlayacaklardı. Neden kobané bu kadar saldırı altında diye düşündüğümüzde sadece Rojava toplum sözleşmesine kısaca göz atmamız yeterli bence.

Rojava toplum sözleşmesi:

Din, dil, dil, inanç, mezhep ve cinsiyet ayırımının olmadığı, eşit ve ekolojik bir toplumda adalet, özgürlük ve demokrasinin tesisi için. Demokratik toplum bileşenlerinin siyasi-ahlaki yapısıyla birlikte çoğulcu, özgün ve ortak yaşam değerlerine kavuşması için. Kadın haklarına saygı ve çocuk ile kadınların haklarının kökleşmesi için. Savunma, özsavunma, inanaçlara özgürlük ve saygı için. Bizler demokratik özerk bölgelerin halkları; Kürtler, Araplar, Süryaniler(Asuri ve Arami), Türkmenler ve Çeçenler olarak bu sözleşmeyi kabul ediyoruz.

Demokratik Özerk Bölge Yönetimleri; ulus devleti, askeri ve dini devlet anlayışını, aynı zamanda merkezi yönetimi ve iktidarı kabul etmez.

Demokratik Özerk Bölge Yönetimleri; bütün etnik, toplumsal, kültürel ve ulusal oluşumların kendilerini kurumları aracılığı ile ifade etmeleri için toplumsal mutabaka, demokrasiye ve çoğulculuğa açıktır.

Demokratik Özerk Bölge Yönetimleri; ulusal ve uluslararası barışa, Suriye’nin sınırlarına ve insan haklarına saygılıdır.

Toplumsal sözleşmenin oluşması, demokratik toplumun inşasının aracı ve toplumsal adaletin güvencesi olan Demokratik Özerkliğin tesisi ve bilimsel bir toplumun inşası için; Demokratik Özerk Yönetimler’deki Kürtlerin, Süryanilerin, Ermenilerin ve Çeçenlerin istemleri demokratik bir Suriye ve Domokratik Özerk Yönetimlerin siyasi-toplumsal bir yönetim için bu sözleşmeyi kabul etmiştir. 7 bölüm, 94 maddeden oluşan Toplumsal sözleşmesinin hayata geçmesi için Dış işleri ve Meşru savunma bakanlığı başta olmak üzere, 27 bakanlıktan oluşan sistemden oluşuyor. İşte bu nedenledir ki, DAİŞ teror örgütü ve yandaşları bu Toplumsal sözleşmesinin hayat bulduğu Rojava’nın üç kantonundan biri olan Kobané’yi bombalarla yok etmeye çalışıyor.

Kadının Kaleminden: Gül Güzel – 29.10.2022